Sylvia Green wint “Van Loon hardzeildag”

De in Amerika wonende Hendrik Willem Van Loon, vertoefde graag in het stadje Veere. Samen met zijn vriend ingenieur Frits Philips besloten ze een zeilwedstrijd te organiseren voor de Arnemuider vissers met hun houten hoogaarzen. Het was crisis dus de heren wilden wat leven in den garnalenketel brengen. Op 4 augustus 1928 vond deze wedstrijd plaats. Het werd een groot, maar éénmalig succes! De winnaar kreeg 40 zilveren rijksdaalders en elke schipper een fles jenever.

In 1990 werd de Stichting Behoud Hoogaars opgericht, met als doel het erfgoed van de Zeeuwse visserij te bewaren. Dit bracht één van de oprichters Gerrit Zomer in 1994 op het idee de Hendrik Willen van Loon Hardzeildag uit 1928 in ere te herstellen. Er waren maar liefst 8 deelnemende schepen!

Vanaf 1995 is het festijn uitgebreid met een aanbrengtocht. Op donderdag komen de schepen aan in Zierikzee. Waar vroeger de suikerbieten werden gelost liggen nu de hengsten, hoogaarzen, zalmschouwen en old gaffers afgemeerd. Op de kade, gewoon op straat worden mossels bereid voor alle varensgasten. De volgende ochtend komen die bij elkaar in “De Biet”. De aanbrengtocht over de Oosterschelde naar Veere begint. Na de Zeelandbrug start de wedstrijd. De schepen hebben van te voren hun verwachtte aankomsttijd opgegeven. Het is de kunst hier zo dicht mogelijk bij te geraken. Ook wordt er een creatieve opdracht uitgevoerd onderweg: bedenk een recept, of maak een lied!

Is iedereen over de finish, dan gaat het hele konvooi naar Veere. Daar staat de grote feesttent. Daar krijgen alle varensgasten op vrijdagavond een heerlijk buffet. Maar eerst geeft de Hercules een prachtig stoomfluitconcert.

De volgende ochtend, op zaterdag is dan de eigenlijke Hardzeildag. Een Hardzeilwedstrijd tussen verschillende categorieën historische platbodems op het Veerse meer. De zalmschouwen uit Woudrichem leveren een uniek schouwspel. Maar er varen ook hoogaarzen, hengsten, schouwen, tjalken, schokkers enz., waarvan er enkele meer dan 100 jaar oud zijn. Sinds enkele jaren is er ook een aparte klasse voor Old Gaffers.

Aan de wallekant is van alles te beleven! Er staan shanty koren te galmen, er worden garnalen gepeld, netten geboet, scheepsartikelen verkocht, vis gebakken enz. Er kunnen rondvaarten geboekt worden, er varen modelbootjes, je ziet boekenstalletjes en soms is er huis- gebrouwen bier. Een mooi en gezellig festijn dus!

De dag begon met een minuut stilte voor de slachtoffers van vlucht MH17.

De start achter de Zeelandbrug duurde voor de meeste van ons iets langer daar de stroming al redelijk  tegenliep maar na een kwartier waren we allemaal over de lijn en kon het strategisch zeilen beginnen. Dit jaar waren er meer Gaffels dan normaal vanwege de CCT (daarover in een volgend artikel) die het weekend erop in Wemeldinge zou starten.

Sommige boeien werden door de zwakke wind dan ook meerdere malen door het zelfde schip gerond, dan eens vooruit en dan eens achteruit. Op een gegeven moment viel de wind helemaal weg zodat een groot aantal deelnemers de pijp aan Maarten gaven en de motor startten en naar het veilige stroomloze Veerse Meer vluchtten. Wij ook bijna ware het niet dat mijn “Dream Team” (Sjef, Bertine en Rowan) de schipper zodanig onder druk gezet heeft  dat hij wijselijk besloot het anker te laten vallen en af te wachten tot er weer wind kwam. Dit gebeurde wonderwel en zo geschiedde het dat wij toch nog zeilend over de finishlijn gingen.

We hadden een tijd geschat die naar mening van de meeste deelnemers erg lang was maar het weer bericht en het feit dat de meeste rakken tegen stroom zouden zijn waren de doorslaggevende faktoren.

Over de lijn, motor aan en naar de sluis. Zoals meestal een drukte van jewelse maar wel een mooie drukte met al die originele houten platbodems en Old Gaffers!

Daar het Veerse meer totaan de Piet bezeild was ging de hele vloot zeilend in kiellinie naar Veere. Een prachtig gezicht!  ‘s  Avonds was er de BBQ met de prijsuitreiking en wat bleek: 1^e Sylvia Green, 3 liter Jenever (Ketel1, de hoofdsponsor van dit evenement) en de wisselroeptoeter! Party dus. De 3 liter Ketel1 waren snel tot een halve (liter) gereduceerd. En het was nog lang gezellig in Veere! Wat zou dat voor morgen, de eigenlijke wedstrijd, betekenen.

Relaxt na onze gebruikelijke “eikes royal” ontbijt (recept bij Sjef jr) gingen we naar de starttlijn. De wind was weer zwak tot zeer zwak maar daar er geen stroom is goed te zeilen. We hadden een scherpe start waarbij we bijna het startschip nog om ruimte moesten vragen, maar ja dat doen ze toch niet, en een heel goed eerste halfwindse rak richting Veerse Dam. Halfwinder erbij en gaan. De eerste boei was dringen maar daar wij als Gaffelzeilers gentlemen zijn vroegen we vriendelijk om ruimte aan onze kollega platbodem  en met een paar centimeter aan beide boorden gingen we tussen zijzwaard en boei naar het volgend rak. We lagen eigenlijk best wel goed vonden we maar ja we moesten nog twee rondjes en de Ketel1 was toch wel aanwezig. Na nog een paar boeien zonder noemenswaardige gebeurtenissen gerond te hebben begonnen we aan het kruiisrak richting Veere en verder. Onder luid kommentaar voeren we lang de Kampveerse toren en we hoorde de spreekstalmeester zeggen dat we in de Gaffelklasse derde lagen. Ik vraag me nog steeds af hoe hij dat wist. Maar goed.

Vol goede moed weer terug voor het volgende rondje. Ondertussen was het veld zodanig uit elkaar dat we geen idee meer van onze positie hadden maar we het voelde goed. Op een klein incidentje met een speedboot met waterskieer die door het veld ging en natuurlijk daar midden in zijn skier verloor (waarvoor wij volgens hem verantwoordelijk waren) kwamen we bij de beneden boei voor het laatste kruisrak. Hier besloten we wijselijk niet meer de eerste slag richting Kamperland te maken maar over stuurboord door te varen tot onder de dijk. Een wijs besluit! Het hele veld platbodems kwam nl voor de wind aangestoven en zouden alleen maar hinderen. Een kleine bijkomstigheid was wel dat we over een ondiepte moesten maar daar ging ik 30 jaar geleden met de 16m² ook al over dus dat moest wel gaan. 40cm, 30 cm, 20 cm, 30 cm…. het ging dus we hadden geen vuile wind en kruisten er op los! Voor ons alleen de grote gaffels maar die konden we wel op handicap verslaan dachten we.

Het laatste voor de windse rak naar de finishlijn was weer even spannend, zou de rondvaartboot weer naar buiten komen met toeschouwers?  Hier moet verteld worden dat we de vorige editie door deze gestoord werden en daardoor op 8 seconden de tweede plaats verloren! Dit was niet het geval dus we werden ongestoord afgefloten door de stoomfluit van de Hercules maar hadden geen idee waar we zouden eindigen daar we in al onze opwinding vergaten de tijden van onze tegenstanders te klokken.

Tijd om te zwemmen, te bieren etc en dan naar de prijsuitreiking.

Podium plaatsen:

Na de prijsuitreiking steigerparty met alle Old Gaffers. Iedereen droeg iets bij en ook hier was het weer lang gezellig!

Volgend jaar weer.

Met  dank aan het Sylvia Green Dream Team,

Sjef Menu